Siluet Fotoğrafçılığı

Fotoğrafta Ters Işık Kullanımı ve Siluet Fotoğrafçılığı

Önemli fotoğrafçılık terimlerinden birisi ile daha karşınızdayız. Bilindiği gibi fotoğraf oluşturmak için illaki ışığa ihtiyaç vardır. Benzer şekilde görebilmemiz içinde. Fotoğrafta konun veya objenin karakterini etkileye temel unsurlardan birisi ışığın karakteridir. Işığın fotoğrafta birçok etkilediği önemli nokta vardır. Bu yazımızda ışığın karşı cepheden gelen hali olan ters ışıktan bahsedeceğiz. Ters ışık nedir, fotoğrafta ters ışık nasıl kullanılır, siluet fotoğrafı nasıl oluşturulur, gibi konulara değineceğiz.

Ters Işık Nedir?
Işığın niteliği fotoğrafı doğrudan etkiler dedik. Örneğin ışığın şiddeti, yönü, doğrultusu, ışık kaynağının büyüklüğü, gücü fotoğrafta dengeleri fazlasıyla değiştirebilecek unsurlardandır. Bu yazımızda ışığın konumundan bahsedeceğiz. Konum derken ışığın fotoğraf makinesine göre konumundan bahsediyoruz; yer üreye göre konumundan değil. Fotoğraf makinesine karşı duran ışığa fotoğrafçılıkta ters ışık denir. Ters ışıkta kamera (dolayısı ile lens de) ışık kaynağının tam karşısındadır ve ters ışığa maruz kalıyor demektir. Normalde fotoğraf çekerken ışığı arkamıza alırız ki çekeceğiniz objeyi yeterince aydınlatsın. Kaynaktan (Bu kaynak çoğunlukla güneştir) gelen ışık ışınları objeye çarparak kameranın sensörüne gelir ve fotoğraf oluşturulur. Bu tarz normal fotoğraflarda kadrajın neredeyse tamamı ışık alacaktır ve ışık alan objeler de parlak, görülebilir vaziyete olacaktır. Fotoğraf makinesini pozlaması normal ışık koşullarına göre olacaktır.

Ters ışıkta işler az önceki paragrafta anlattığımız gibi işlemez. Işık tam karşıdan geldiği için objenin kameraya bakan kısmı aydınlanamaz. Aydınlanmadığı için de hiçbir detay alınamaz. Sadece obje şekil itibarı ile görülebilir. Siyah ve karanlıktır. İşte bu tarz sadece objelerin hatlarının çekildiği fotoğraf çeşidine siluet fotoğrafçılığı denir. Ters ışıkta kalan konu ya da objelere de siluet denilir. Siluet fotoğrafçılığı ters ışık fotoğrafçılığının alt dallarından biridir.

Aslında ters ışıkta kalan her fotoğraf siluet fotoğrafı olmaz. Işık kaynağının tam karşıda değil de biraz daha yukarıda olduğu zamanlarda da ters ışık fotoğrafları çekilebilir. Eğer ışık tam karşıda değil de biraz daha yukarıda ise tam olarak siluet oluşmaz. Sarı tonun hakim olduğu, fotoğraftaki konunun ya da objenin çoğunluğunun aydınlanabildiği, nispeten gök yüzünün mavisinin değil de güneş sarısının patlaklığının görülebildiği fotoğraflar oluşur. Bu tarz fotoğraflar sıcaklığı ile izleyiciye ayrı bir tat katar. Etrafta uçuşan toz zerrecikleri fotoğrafa dahil olur. Işık kaynağı hafiften kadraja üst kısımlardan dahil olabilir. Ters ışık fotoğrafları siluet fotoğraflarına nazaran daha bir zengin yelpazeye sahiptir.

Ters Işık ‘ta Fotoğraf Çekmek

Işığa karşı fotoğraf çekmek çoğu zaman istenmeyen bir durumdur. Az yukarıda bahsettiğim siluet ve ters ışık fotoğrafları çok hoş olur fakat normal fotoğraf çekecek isek ve ışık tersten geliyorsa ne yapmalıyız?

1. Öncelikle konun veya objenin yerini değiştirmeyi deneyin. Taşınabilecek bir durum varsa objeyi ters ışıktan kaçırın.

2. Objeyi taşıyamıyorsanız siz yer değiştirin. Objenin size dönmesini sağlayın. Işığı arkanıza alabilmek için çabalayın.

3. Her ikisini de yapamıyorsanız objeyi aydınlatmanın yolunu bulun. Sabit bir fener ya da flaş kullanın. Fakat dikkat edin bulacağınız kaynağın gücü yüksek olmalıdır. Eğer ki arka planda güneş varsa kaliteli flaşlar ancak işinizi görür.

4. Işık bulsanız da bulamasanız da kamera ya da telefonun HDR modunu deneyin. Hdr de kamera hali hazırda birkaç farklı ışık koşulu oluşturup fotoğraf çekecek ve bu koşulların en kaliteli kısımlarını otomatik olarak birleştirip size hazır bir fotoğraf sunar. Ortalama ışığı bu birkaç fotoğraftan istediğinden alır. Ortaya ışık olarak en iyi fotoğrafı sunmaya çalışır. Tabi bir noktaya kadar. Tam olarak ters ışıkta çözüm olmasa da rahatlatabilir.

5. Baktınız ki hiçbir şey kafi gelmiyor yapabilecek tak bir çözüm kalıyor. Fotoğraf makinenizin veya telefonunuzun ışık ölçüm modunu matris ölçümden çıkarıp spot ya da nokta ölçüm moduna alın. Noktasal ölçüm modunda, kamera normal ışığı seçilen küçük bir alan olan netleme noktasından alacaktır. Dolayısı ile normal olarak ters ışıkta kalan kısımdan ölçüm alır ve diyafram, iso enstantane değerlerini ona göre otomatik olarak tekrar belirler.

Spot ölçüm modunun avantaj sağlarken dezavantaj da oluşturacaktır. Asıl konuyu aydınlık çıkartırken, arka planda çok ışık olduğundan kalan birçok yeri ful patlak çıkartır. Konuyu normal çekmenizi sağlarken estetik olarak görsel zevk kaybı yaşarsınız.

Ters Işığın Avantajları
Terste kalan ışıkla oluşturulan iki tür fotoğraf çeşidinin de bazı avantajları olur. Örneğin silüet fotoğraflarında konudan detay alamayacağı için fotoğrafta sadelik artacaktır. Gözü daha az yoracak bir fotoğraf elde edilecektir. Siluet fotoğraflarında dramatiklik de ön plana çıkacaktır. Dolayısı ile hem sade hem dramatik fotoğraflarla duygunun aktarım gücünü arttırabilirsiniz. Benzer şekilde tam siluete kalmamış ışığın daha yukarıdan geldiği ters ışık fotoğraflarında ise ortam sıcaklığı hat safhadadır. Renk geçişleri çok daha göze hoş gelir. Yine duygu aktarımında hislerin geçebileceği konular ile şaheser fotoğraflar çekebilir.Diğer bir avantajda oluşacak gölgenin kullanılmasıdır. Aslında gölgeyi fotoğrafta kullanmak zordur. Fakat objenin gölgesi ile kompozisyon oluşturulabilirse anlatımı ve etkisi güçlü fotoğraflar ortaya çıkacaktır. Gölge fotoğrafları kompozisyona ayrı bir derinlik katar. Dikkat edilmezse gölge, fotoğrafları ve kompozisyonu katledebilirken, bir şekilde fotoğrafa dahil edilebilirse yaratıcı fotoğraflar çekmenizi sağlayacaktır.

Siluet fotoğrafı nasıl çekilir? Kamera ayarları ne olmalıdır?
Şunu başta belirtmekte fayda var; makine ayarı şu diyebileceğimi bir konu değildir bu. İşin ışında ışık olunca her şey anlık değişebilir. Fotoğrafçı o anda hangi değerlerle çıkması gerekiyorsa, değerlerini hızlıca ayarlayıp fotoğrafı çekmelidir.

Akşam gün batarken siluet fotoğrafı kurgusu yapalım sizinle. Güneşin batmasın ayarım saat var ve siz çok güze olacağını düşündüğünüz bir konu buldunuz. Öncelikle yerinizi ayarlamanız çok önemlidir. Konu Güneş ile sizin düzlemsel olarak tam ortanıza gelecek şekilde yer almalısınız. Kameranızın ayarlarından noktasal ışık ölçüm modunu seçmenizde fayda var. Şöyle ki diğer ışık ölçüm modlarında da silüet fotoğraf için ayarlamaları yapacaktır fakat nokta ölçüm modunda işi şansa bırakmış olmazsınız. Noktasal ışık ölçümünde fotoğrafın pozlandırılması seçili noktadan olacağı için bu nokta güneşte ya da ışıkta olsun. Kameranızı A, S veya M modunda kullanabilirsiniz. Işık ölçümü alacağınız yer arka plandaki ışık kaynağı olmalıdır. Işık kaynağından ölçüm alarak gün batımındaki şahane renkleri fotoğrafa yansıtabilirsiniz. Netleme ise konunun üzerinde olmalıdır. Eğer M modunu kullanıyorsanız hiçbir ışık ayarı değiştirmenize de gerek yok. Objenin tamamen kararacağı ve arka planın renklerinin size en hoş geleceği bir enstantane değeri seçip netlemeyi de objeye yapıp fotoğraflar çekebilirsiniz.

Yine kolaylık sağlayacak bir kamera özelliğinden de bahsedelim. Ters ışık fotoğraflarında Basamaklama çekimi kullanabilirsiniz. Basamaklama pozlandırma adımlarını -1 ile +1 arasında seçebilirsiniz ve kamera sizin yerinize 3 farklı, pozlandırmalı fotoğraf çekecektir. Kaydetmeli basamaklama kullanırsanız her üç fotoğrafı da kaydeder. Sonrasında hangisi veya hangileri sizin için iyi ise onları kullanabilirsiniz.

Fotoğrafta Flare
Ters ışık fotoğrafçılığında Işık kaynağı veya güneş fotoğrafa dahil edildiğinde lensin içindeki optik merceklerden kaynaklı flare dediğimiz renkli halkalanmalar oluşacaktır. Bunu zaman zaman Hollywood filmlerinde de görebiliriz. Bu mercek parlamaları zaman zaman fotoğrafa estetik aktarken zaman zaman da istenilmeyecek etkiler oluşturmaktadır. Kompozisyonunuzda hoş olacağını düşünüyorsanız ana konuyu etkilemeyecek şekilde flare kullanabilirsiniz. Aksi takdirde flare kullanmanızı önermem.

Bazen istense de istenmese de ters ışık çekimlerinde flare fotoğrafa dahil olabilmektedir. Kompozisyonun kaçma ihtimaline karşın eğer kadrajda istenmiyorsa lensin parasoleyi kullanılmalıdır. Parasoley de engellemiyorsa o zaman lensi gölgede bırakacak şekilde daha büyük güneşlikler kullanılabilir. Belki bir şemsiye beki büyük bir bitkini yaprağı çok iş görür. Hatta zaman zaman elimin tekini bu lens parlamasını engellemek için kullandığım olmuştur. Diğer elimle makineyi tutup fotoğraf çekiyorum. Tabi konuyu vizörden takip etmek daha faydalı olacaktır.

Ters ışık fotoğrafları bilgisayar ya da telefonda Photoshop veya Snapseed tarzı programlar ile basit şekilde düzenlenerek daha iyi hale getirebilir. Hatta mümkünse fotoğrafınızı düzenlemenizi tavsiye ederim. Örneğin koyu alanların parlaklığını kısarak ve parlak alanlara da ihtiyaç duyulacak şekilde müdahalede bulunarak renk ve kontrastı arttırarak düzenleme yapabilirsiniz.

Işığınız kaliteli olsun…

https://www.fotografmania.com/fotografta-ters-isik-kullanimi-ve-siluet-fotografciligi/